Parkinson Hastalığı

Parkinson hastalığı, Alzheimer hastalığından sonra en sık görülen nörodejeneratif hastalıktır.

Parkinson hastalığı bulguları genellikle bir taraftan başlar, ve hastalık ilerledikçe o tarafın bulguları hep daha fazla olur.

• Ellerde titreme, para sayma/ hap yuvarlama hareketi (baş parmak ve işaret parmağını tekrarlayan şekilde birbirine sürtme). Oturur pozisyonda el titremesinde artış.
• Hareketlerde yavaşlama, adımlarda küçülme, sandalyeden kalkma güçlüğü, yürürken adımları sürüme
• Yüz ifadesinde donukluk; göz kırpma, gülümsemede azalma
• Yürürken kollarda hareketsizlik
• Kaslarda sertleşme, harekete direnç (riijidite)
• Konuşmada bozulma
• Konuşurken ses volümünde düşme, kısık sesle konuşma, prozodide azalma, donuk konuşma
• Yürürken öne eğim, öne doğru düşecek gibi yürüme
• Dengesizlik
• Konuşmada bozulma, küçük ve okunaklı olmayan yazı
• Mide bağırsak sorunları
  • Ağız kuruluğu
  • Salya akması
  • Yutma güçlüğü
  • Şişkinlik
  • Hazımsızlık
  • Mide boşalmasında gecikme
  • SIBO
  • Kabızlık
  • Dışkılama güçlükleri

Hastalık ilerledikçe pek çok komplikasyon görülebilir:

• Bilişsel kayıp ve demans, bilişsel esneklik kaybı
• Depresyona ve kaygı bozukluğuna eğilim
• Motivasyon kaybı, yaşamdan zevk almama
• Yutma ve çiğneme zorlukları, ağızdan salya akması
• Deride yağlanma
• Aşırı terleme
• Uyku problemleri
• Mesane problemleri
• Kabızlığa sekonder bağırsak problemleri
• Kan basıncında oynamalar, ayağa kalkınca göz kararması
• Otonom tutulum
• Koku kaybı
• Kronik yorgunluk
• Yaygın ağrı
• Ellerde ayaklarda uyuşma, karıncalanma
• Cinsel işlev bozukluğu
• Psikoz, halüsinasyon, deliryum
• İntihara eğilim

Genetik ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesi ile beynin derin gri cevherinde dopamin sentezleyen hücrelerin kaybı Parkinson hastalığı bulgularını ortaya çıkarır. Bu harabiyetin önemli bir nedeni beyinde oksidatif stres artışıdır. Hasta Parkinson hastalığı bulguları ile hekime başvurduğunda dopaminerjik hücrelerdeki kaybın %70 düzeyinde olduğu düşünülmektedir.

Yaşlanmak, erkek olmak, kafa travması geçirmek, ağır metal, tarım ilaçları ve kimyasallara maruz kalmak ve süt ve süt ürünlerini fazla tüketmek Parkinson hastalığı riskini artırır.

Derin gri cevher değişiklikleri dışında Parkinson hastalarının beyninde Lewy cisimleri ve alfa sinnüklein birikimi görülebilir.

Tanı muayene ile konur. Dopamin transporter SPECT incelemesi DAT scan) tanıya destek olabilir. Beyinde damar tıkanıklıklarına bağlı Parkinsonizm düşünülürse beyin MR’ı istenebilir.

Hastaların %30’unda homosistein değerleri yüksek, genellikle  B12 vitamini ve folik asit düzeyleri düşüktür. Homosistein düzeylerini düşürmek Parkinson hastalığı komplikasyonlarının, özellikle psikiyatrik ve bilişsel komplikasyonların gelişim riskini düşürür.

Tedavide beyin dopamin düzeylerini yükseltmeye yönelik tedaviler verilir (L-Dopa, dopamin agonistleri, MAO-B inhibitörleri, COMT inhibitörleri, antikolinerjikler veya amantadin).

İlerleyen ve tedaviye yanıt vermeyen hastalarda derin beyin stimülasyonu yapılabilir.